کسب دانش فني توليد بريکت کنسانتره فلوئوريت عيار متالورژيکي

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی، محققين پژوهشکده فرآوري مواد معدني با رويکرد توليد ملي و احياي معادن کم عيار فلوئوريت موفق به کسب دانش فني توليد بريکت کنسانتره فلوئوريت عيار متالورژيکي در اقتصادي¬ترين و عملياتي¬ترين مسير فرآوري ممکن شده¬اند.
آقای دکتر محمد رضا توکلی محمدی عضو هیأت علمی ، مدیر گروه فرآوری و کانه آرایی و هیدرو متالوژی عنوان کرد:
فلوئوريد کلسيم (CaF2) با نام کاني فلوئوريت و نام تجاري فلوئوراسپار در سه ترکيب عياري متالورژيکي (75-93 درصد)، سراميکي (85-95 درصد) و اسيدي (> 97 درصد) طبقه¬بندي مي¬شود. علي¬رغم اهميت پرعيارسازي کنسانتره-هاي فلوئوريت و ايجاد ارزش افزوده براي آن¬ها، تامين نياز کنسانتره فلوئوريت عيار متالورژيکي کشور براي صنايع فولاد (85-75 هزار تن در سال) در اولويت قرار دارد. در اين صنايع، به منظور روانسازي سرباره و ايجاد سرباره پفکي به وفور از اين نوع کنسانتره فلوئوريت به عنوان کمک ذوب استفاده مي¬گردد. اگرچه فلوئوريت خودش نقطه ذوب بالايي دارد ولي وقتي به کوره افزوده مي¬شود خيلي سيال شده و با روان¬سازي سرباره و جدايش بهتر ناخالصي¬ها از فلز مذاب، عمليات پالايش را تسهيل مي¬کند.
ایشان افزودن: در حال حاضر، ظرفيت فعلي توليد فولاد خام، آهن اسفنجي، گندله و کنسانتره به ترتيب 27، 25، 23 و 43 ميليون تن است و مي¬بايست طبق چشم انداز 20 ساله فولاد تا سال 1404، 28 ميليون تن فولاد خام، 33 ميليون تن آهن اسفنجي، 32 ميليون تن گندله و 43 ميليون تن کنسانتره ديگر توليد شود و اين به منزله افزايش مصرف قابل توجه فلوئوريت در اين صنايع مي¬باشد.
توکلی گفت: در کنار نياز روز افزون صنايع به اين ماده معدني، کاهش ذخاير پرعيار فلوئوريت و فقر دانش فني عملياتي در زمينه فرآوري آن منجر به خروج ارز و واردات بي¬رويه اين ماده معدني از کشورهايي نظير چين و ترکيه شده است. اين در حاليست که در ايران، بيش از 1/3 ميليون تن ذخيره احتمالي و 5/1 ميليون تن ذخيره قطعي وجود دارد و اين ميزان 2/1 درصد از کل ذخاير دنيا را شامل مي¬شود. در حال حاضر، برخي از معادن اين ماده ارزشمند نظير معدن کمر مهدي طبس صرفا به علت عيار بالا و لزوم فرآوري اندک (صرفا سنگجوري و واسطه سنگين) مشغول فعاليت هستند و ديگر معادن آن به علت عيار پائين، ناخالصي¬هاي بالاي گوگرد، فسفر و سيليس در محصول و عدم توسعه يافتگي تکنولوژيکي نيمه فعال يا متروکه مي¬باشند.
با بیان اینکه: مبناي اين دانش فني روش فلوتاسيون است که براي اجراي موفق آن نياز به خردايش و آسياکني نمونه تا ابعاد کوچکتر از 100 ميکرون مي¬باشد. از انجائيکه فلوئوريت عيار متالورژيکي براي فرو رفتن داخل بار مذاب مي¬بايست در ابعاد درشت (1 تا 12 سانتي¬متر) باشد، فلوئوريت¬هاي ريزدانه همچون کنسانتره فلوتاسيون با دنباله¬روي گاز به بيرون از کوره دميده شده و اتلاف مي¬يابند. براي رفع اين مشکل، اقدام به بريکت¬سازي کنسانتره فلوتاسيون شده است. در اين فرايند، کنسانتره دانه ريز پس از اختلاط با مواد شيميايي خاص به عنوان چسب با توزيع ابعادي، ترکيب کاني¬شناسي و استحکام مکانيکي يکنواخت تحت فشار متراکم شده تا مقاومت فيزيکي مناسب و مشخصات متالورژيکي مورد نياز براي جابجايي و کاربرد را پيدا کند.
عدد افتادن بالا، مقاومت فشاري خوب و مقاومت در برابر خرد شدن قابل توجه بريکت¬هاي توليدي باعث ايجاد شرايط مکانیکی مطلوب براي کاربرد موفقيت آميز آن¬ها در عمليات ذوب شده است. لازم به ذکر است، امروزه استفاده از بريکت کنسانتره فلوئوريت عيار متالورژيکي در کشورهاي پيشرفته به علت محدوده دانه¬بندي کوچکتر و امکان توليد طبق پارامترهاي مکانيکي مشخص ارجحيت دارد.