خلاصه:

باريت، ترکيب طبيعي سولفات باريم (BaSO4)، يکي از کاني‌هاي عادي رگه‌ها است که معمولاً همراه فلوئوريت، سلستين، کوارتز، گالن، اسفالريت، کلسيت، دولوميت و سيدريت ظاهر مي‌شود. نام اين ماده از کلمه يوناني barys گرفته شده که به معناي سنگين است. دليل انتخاب اين نام براي باريت وزن مخصوص بالاي آن (5/4-3/4) مي­باشد که براي يک ماده معدني غيرفلزي خارق العاده است. اين مشخصه باريت توام با ويژگي­هاي ديگر آن نظير سادگي مصرف، خنثي بودن از نظر شيميايي، نرمي و مناسب بودن از نظر قيمت باعث شده اين ماده در گستره وسيعي از مصارف صنعتي، پزشکي و توليد کاربرد داشته باشد. از ديدگاه تجاري، اين تنوع کاربرد باعث دسته­بندي عياري اين ماده معدني به صورت ذيل شده است:

عيار حفاري

باريت با وزن مخصوص حداقل 2/4 (90%<baso_{4) و اندازه معمولا 200 مش در اين دسته قرار مي­گيرد. براي اين نوع باريت رنگ مهم نيست ولي محتوي فلزات قليايي خاکي محلول در آب آن بايد کنترل شود تا براي رئولوژي گل حفاري ايجاد مشکل ننمايد. امروزه بيش از 85 درصد باريت توليدي از اين نوع عيار است که به طور ويژه در گل حفاري استفاده مي­شود. گل حفاري براي خنک کردن سر مته­هاي حفاري، روان­کاري ميله مته، پوشاندن سوراخ­هاي ديواره چال، خروج مواد کنده شده و محدود کردن فشارهاي استاتيکي نفت و گاز کاربرد دارد.
</baso}

عيار شيشه

اين نوع باريت با ترکيب شيميايي 98%-96 = BaSO4، %5/2 > SiO2 و %15 > Fe2O3 (و گاها محدوديت­هايي براي TiO2 و Al2O3) و گستره دانه­بندي 140+30- مش به فروش مي­رسد. در شيشه سازي، اين نوع باريت موجب صرفه جويي در ميزان مصرف سوخت توسط انعطاف پذيري جداسازي کف مذاب شده و به عنوان يک اکسيد کننده و رنگدانه باعث کاهش رشد دانه­هاي شيشه و زمان ذوب و افزايش سختي و درخشندگي و وضوح شيشه ميگردد.

عيار شيميايي

باريت­هايي با دانه­بندي 84/0+ 16- ميلي­متر با خلوص حداقل %95 = BaSO4، %1 > SrSO4، %1 > اکسيدهاي آهن و تقريبا فاقد فلورين در اين دسته قرار مي­گيرند. از اين نوع باريت در ساخت ترکيبات شيميايي باريم استفاده مي­شود.

عيار پرکننده

اين نوع باريت با رطوبت کمتر از %5/0 محتوي %95 < BaSO4 و %1/0 > Fe2O3 مي­باشد. صنايع پرکننده از اين محصول با رنگ روشن و دانه­بندي 325- مش استفاده مي­کنند. رنگ­ها و چاشني­ها بزرگترين مصرف کنده باريت پرکننده مي­باشند.

Blanc fixe

اين نوع باريت رسوب سولفات باريم ميباشد که براي صنايعي که نيازمند کنتراست بالا و خلوص و ابعاد ريز ذرات محصول باريت ميباشند مورد استفاده قرار ميگيرد. باريت خرد شده ابتدا در کوره دوار در دماي حدود 1200 درجه سانتي­گراد سوزانده مي­شود. در اين حالت سولفات باريم در غالب خاکستري سياه به سولفيد باريم تبديل ميگردد. با غوطه­وري اين خاکستر سياه داغ داخل آب طي فرايند ليچينگ محلول سولفيد باريم توليد مي­گردد. Blanc fixe از عمل آوري اين محلول با سولفات سديم و ترسيب به صورت سولفات باريم بسيار دانه­ريز تشکيل مي­شود. اين نوع باريت به علت قابليت ضد خوردگي در برابر اسيد و باز به عنوان پوشش­دهنده استفاده مي­شود.

توليد باريت با اين گستره تنوع عياري از اهداف محققين اين مجموعه در سال جاري بوده که با موفقيت بر روي نمونه­هاي معادن باريت استان­هاي قم و سمنان صورت گرفته است.